ગુરુવાર, 12 જાન્યુઆરી, 2012

સ્વામી વિવેકાનંદ : પત્રો અને પશ્ચિમ !


btKm fjtftult ònuh ÔgtÏgtltubtk suxjtu «dx l:e :;tu, yuxjtu rbrlxtule ykd; Jt;ae;btk «dx :E Nfu Au. ytsu bntl Ôg¾;ytule ytJe Nç’tult fu «r;mt’lt CthK rJltle ykd; ûtKtu xurjVtul vh Ïþju ylu Feju Au. vK yuf m’e (fntu fu mtb rvºttuzt) vnujt ytJe yrCÔg¾; btºt vºttubtk :;e. btxu sd;Chlt yu ft¤lt bntÃþY»ttuLþk vºtmtrnðg ftuE vK yÇgtMþlu btxu yKbtuj Au.
bntÃþY»tle Jt; ytJu ylu Jehlh MJtbe rJJuftlk’Lþk ltb gt’ l ytJu? ytsu ;tu ytJu s. 12 òLGþythe yu MJtbeSltu sLbr’l Au. J¤e, ht»x[eg GþJt r’lt vK Au. btxu ytsu cklulu gt’ fhJt vzu. vK fuJe he;u? GþJftulu hm ;tu MJtbe rJJuftlk’lt Vtuxtbtk Au. cnw cnw ;tu murblthtubtk Cux b¤;e MJtbeSlt «Jaltu ylu M˺ttule øþxftmtEÍle atuvzeytubtk Au. yu rmJtg c"t s GþJtJdoLþk mD¤wk ægtl vrùb ylu vtùtðg mkMf]r;btk vhtuJtE dGþk Au, yuÔþk Dhze btlrmf;tJt¤t DKt btlu Au.
rcatht MJtbeS! ’huf Jt;lt WkztKbtk sJtle ylu rJathlu ÃËhuÃËhtu vfzJtle yuble rNFtbK yublt yLþgtgeytu s btl;t l:e, ðgtk yuble rJ’tglt 100 J»to vAelt Cth;le Ne Jt; fhJe? htsfeg vûttu:e jElu mtbtSf mkM:tytu MJtbeSle ;mJehtulu nth;tuht fhu Au. vK MJtbeSlt yûth’un Yvu s¤Jtgujt ÃþM;ftu JtkaJtle ;m’e juJtle yublu Vwhm’ l:e. vÂçjflu vK ;ule vze l ntuElu cklu vûtle ytcY s¤JtE òg Au!
yule Ju, ytudKembe ylu Jembe m’elt «ðguf Cth;eg ¢tkr;ftheytule btVf MJtbeSlt Dz;hbtk vrùbe vJltultu FtMmtu bnðJltu Vt¤tu n;tu. yuble d{k:bt¤tlt ÃþM;ftu (¢b 5,10,11,12)btk Avtgujt yublt vºttubtk sht vtùtðg mkMf]r; ylu SJl ykdu yuble s yurmrzf vtKelt ÎËkxzt ChJt suJt Au. GþJtltu ylu MJtbeSle Jt; ytJu, yuxju ‘b’o cltu¥, ‘rmkn cltu¥Lþk d{tEv Jtuxh veJztJe ’uJtg Au. d{tu yv. nJu sht yKe’th ELsu¾NLm CtukftJt òuEyu. òu JeK;t ylu ÃËJod{ntu:e ytÍt’ :Elu rJath;t ytJzu... ;tu òKu vtùtðg mkMf]r; ;hV "LgCt; "htJ;tu ftuE 2005ltu xelyush ctuju, yuLþk vrùbÃþhtK MJtbeSlt blbtk ylu yuxju vºttubtk XjJtGþk Au. :tuzwkf atFe jtu &

(1) nrhv’ rbºtlu, rNftdtu:e & yn´lt suJe mkMfthe ylu MþrNrût; Mºteytu buk cesu ¾âtkg òuE l:e. ytvKt ’uNbtk MþrNrût; ÃþY»ttu ;tu Au vK yn´lt suJe Mºteytu Ctøgu s òuJt b¤u... yntu! ;uytu fuxje MJ;kºt Au! mtbtSf ylu ltdrhf f;oÔgtuLþk ;uytu s rlgbl fhu Au. yn´ Nt¤tytu ylu ftujuòu Mºteytu:e WChtg Au, ßgthu ytvKt ’uNbtk ;tu Mºteytulu hM;t vh mjtb;e:e VhJt vK l ’uJtg! ....yn´ Mºteytu fuJe vrJºt ylu mkgbe ntug Au! nJtbtk Wz;t vûteytu suJe Bþ¾; ntug Au... vimt fbtg ylu ;btb «fthLþk ftgo fhu. hFulu ytvKe Atufheytu C{Ð ylu yler;bg :E sNu, yu Cgu ytvKu yublu yrdgth J»tobtk vhKtJe ’uJtbtk cnws atu¬m Aeyu.
ytægtÂðbf;tle ctc;btk yburhfltu ytvKtk fh;t DKu ’hßsu W;h;t Au. vK yubltu mbts ytvKt mbts fh;t DKu ’hßsu arzgt;tu Au. (28 rzmuBch, 1893)
(2) øþYckæþytulu, LGþgtufo:e & yt ’uNle yvhKe; Atufheytu cnw Cje Au ylu ÏËc MJbtle Au... ;ublu bl Nhehle muJt yu s btuxe JMðþ Au, ;uytu ;ulu Dmelu Ws¤wk fhu Au lu ;btb «fthLþk jût ytvu Au. lF ftvJtlt nòhtu mt"l, Jt¤ ftvJtlt ’m nòh ylu vtuNtf, Mltlmtbd{e ;:t Mþdk"e ÷Ôgtule rJrJ";tle ;tu dK;he s ftuK fhe Nfu? ;uytu Cjt MJCtJlt btgt¤w lu mðgrl»X Au. ;ubLþk cæþk mthwk Au, vhkðþ Ctud s ;ubltu Eµh Au. yt ’uNbtk "l l’elt «Jtnle sub Jnu Au. mtik’go ;ult Jb¤tu Au, rJ¼t ;ult btuòk Au. ’uN btusNtuFbtk yt¤tuxu Au.
yn´ b¬b;t ylu N¾;Lþk y’TÇË; ’Nol :tg Au. fuÔþk Jt¤, fuJe ÔgJnth’ût;t lu fuÔþk vtiY»t!... yn´ sch’M; N¾;ltu ytrJCtoJ lshu azu Au... Bˤ Jt; vh ytÔþk ;tu yt ’uNle Mºteytulu òuElu bthe y¬j ftb fh;e l:e! òKu nwk ct¤f ntuWk ;ub ;uytu blu ’wftltuyu ;:t cesu c"u jE òg Au. ;uytu c"e ò;lt ftb fhu Au. nwk ;tu ;uytult mtu¤bt CtdLþk vK l fhe Nfwk. ;uytu mtuk’gobtk jûbe suJe Au, m’TøþKtubtk mhMJ;eytu Au. ;uytu FhuFh bt CdJ;eltu yJ;th Au. ;ublu CsJt:e btKmlu mJobtk ÃËKo;t b¤u Au. nu CdJtl! ytvKu ~þk btKmtubtk dKtE yuJt Aeyu?.... yn´le Mºteytulu òuElu nwk FhuFh ytùgoarf; :E òWk Awk. bt CdJ;e ;ublt vh fuxjtk f]vt¤w Au! ;u fuJe y’TÇË; ltheytu Au! (25 mÃxuBch, 1894)
(3) MJtbe htbf]»Ktklk’ (NNe)lu rNftdtu:e & jtuftu (yn´) fjt ylu mt"lmtbd{ebtk mti:e ytd¤ vz;t Au. ytlk’«btu’ ylu btusNtuFbtk ytd¤ vz;t Au, ;:t vimt fbtJt ylu JtvhJtbtk btuFhu Au... jtuftu suxÕþk fbtg Au, ;uxÕþk Fauo Au.
ceòLþk Fhtc ctujÔþk ylu ceòle bntl;t òuElu Ó’gbtk c¤Ôþk yu ytv½þk (Cth;Lþk) ht»x[eg vtv Au. (òKu) ‘bntl;t ;tu bthtbtk s Au. ceò ftuElu ;u b¤Je l òuEyu!¥
yt ’uNle Mºteytu suJe ’wrlgtbtk cesu ¾âtkg l:e. fuxje vrJºt, MJ;kºt, ytðb©ØtJt¤e ylu btgt¤w! Mºteytu s yt ’uNLþk SJl ylu ytðbt Au. ;uytubtk c"e rJ¼t ylu mkMfth fuÂL÷; Au. yburhftle Mºteytu òuElu nwk ytùgo:e BËf :E òWk Awk. yn´ nòhtu Mºteytu yuJe Au, sublt bl yt ’uNlt chV suJt ~þC ylu vrJºt Au... ßgthu ytvKu çËbtu vtzeyu Aeyu, ‘btgtYve yt lthe ftuKu mseo?¥ ylu yuÔþk yuÔþk CtE! ’rûtK Cth;btk Wåa JKolt jtuftu leajt JKolu su he;u vsJu Au, ;ult Cgkfh yLþCJtu blu :gt Au. bkr’htubtk s fuJt nel ÔgrCath atju Au! ...su ’uN (Cth;)btk jtFtu jtuftu bnwztlt Vqj FtElu SJu Au ylu ’m-Jem jtF mtæþytu ylu yuft’ fhtuz c{tñKtu yt dhec jtuftuLþk jtune åËmu Au... ;ulu ’uN fnuJtu fu lhf? yt ;u "bo fnuJtg fu rvNtaLþk ;tkzJ! CtE, yn´ yuf Jt; ÃËhe mbS juNtu. buk ytFt rnk’le BþmtVhe fhe Au ylu yburhft vK òuGþk Au... ytvKt suJe ‘fqvbkzqf;t¥ sd;btk cesu ¾âtkg òuE l:e. vh’uNbtk:e fkE vK lÔþk ytJNu fu vnuÕþk yburhft ;u MJefthNu. ßgthu ytvKu? ‘ytvKe ytgo «ò suJt btKmtu sd;btk Au s ¾âtk!¥ yt ‘ytgoðJ¥ ¾âtk ’uFtg Au ;u s nwk òuE Nf;tu l:e! (19 btao, 1894)
(4) ytjtrmkdt vuYbj ;:t rN»gtulu, LGþgtufo:e & ytvKt ÃËJoòuyu "trbof rJathtulu Bþ¾; htÏgt ylu ytvKlu vrhKtbu yÃËJo "bo bégtu. vK ;ubKu mbtslu Cthu mtkf¤tu:e sfze htÏgtu ylu vrhKtbu ytvKtu mbts, xqkfbtk fneyu ;tu, Cgkfh viNtae cle dgtu Au. vrùbbtk mbts nkbuNtk MJ;kºt n;tu. ;uLþk vrhKtb swytu. cesw ctswyu ;ublt "bo ;hV lsh fhtu.
rJftmle «:b Nh; Au & MJ;kºt;t. sub btKmlu rJathle fu JtKele MJ;kºt;t ntuJe òuEyu, ;u s he;u ;ulu ytnthbtk, vnuhJuNbtk, jølbtk ylu ceS c"e ctc;tubtk ceòlu ntrl l fhu ðgtk Mþ"ele Aqx ntuJe òuEyu.
ytvKu Ctir;f mkMf]r; rJYæ" BËFtoE Chuje Jt;tu fheyu Aeyu, fubfu ÷tût Ftxe Au. yt c"e BËFtoEChe cztEle Jt;tu A;tk vK btltu fu mbd{ Cth;btk btºt yuf jtF suxjtk s Mºte ÃþY»ttult mtat ytægtÂðbf rJftmlu Ft;h ~þk ºtem fhtuz (yu mbglt Cth;le Jmr;)lu skdjevKt ylu ÇËFbhtbtk zqctzJt?.... Bþmjbtltuyu rnk’wytu vh rJsg bu¤Ôgtu ;u Ne he;u N¾â cLGþk? ;uLþk fthK nðþk-Ctir;f ctc;btk rnk’wytuLþk y¿ttl!... dhectulu ftb ytvJt btxu Ctir;f mkMf]r;, yhu CtudrJjtm MþØtk sYhe Au. ... Cth;btk cnw cnw ;tu ;bthe «Nkmt :Nu. vK ;btht ftb btxu yuf vimtu vK b¤Nu ln´! (19 lJuBch, 1894)
(5) E.xe. Mxzelu, LGþgtufo:e & yJ~g, nwk Cth;lu atnwk Awk. vK r’Jmu r’Jmu bthe ÷rÐ J"thu atuÏFe :;e òg Au. Cth;, EkøjuLz fu yburhft, ybthu bl ~þk Au? ybu ;tu sulu y¿ttleytu ‘bLþ»g¥ fnu Au, ;u Eµhlt ’tm Aeyu. su Bˤbtk vtKe huzu Au ;u ytFt Ô\ûtlu vtKe vt;tu l:e? mtbtSf, htsfeg fu ytægtÂðbf fÕgtK btxule ÇËrbft btºt yuf Au & ;u yu fu nwk ylu bthtu ckæþ ‘yuf¥ Aeyu yuLþk Ctl. c"t ’uNtu ylu c"t jtuftu btxu yt mtåþk Au ylu nwk ;blu fne ’Wk fu vtiJtoðgtu fh;tk vtùtðgtu ;ultu J"thu Ízv:e mtûttðfth fhNu. (9 ytudMx, 1895)
(6) ’eJtl nrh’tm rcnthe ’umtElu, rNftdtu:e & ÃËJo ylu vrùb Jåau mbd{ ;VtJ; ytb Au & ;uytu ht»x[tu Au, ytvKu l:e. yuxju fu mB\rØ, mkMf]r;, rNûtK Jduhu yn´ vrùbbtk mnwlu b¤u Au. ytb sl;t Mþ"e vntukae òg Au. Cth;lt ylu yburhftlt Wåa Jdtuo ;tu yuf «fthlt Au, vK cklu ’uNtult leajt Jdtuo Jåault jtuftuLþk yk;h ydt" Au... vrùblt jtuftu vtmu bntl bLþ»gtulu vmk’ fhJtLþk ûtuºt J"thu rJNt¤ Au. btht btgt¤w rbºt, btht rJNu yLg:t l mbsNtu, vK ytvKe «òbtk s btuxe Ftbe Au, ylu ;u ’qh fhJe òuEyu. (20 sql, 1894)
(7) bkMËhlt bnthtòlu, rNftdtu:e & yt ’uN (yburhft) y’TÇË; Au, ylu yt «ò vK DKe he;u y’TÇþ; Au. yt ’uNlt jtuftu htuSk’t ÔgJnthbtk gkºttultu Wvgtud fhu Au, ;uxjtu ceS ftuE «ò fh;e ln´ ntug. gkºttu mJoMJ Au... ;uble ’tuj; ylu MþFmt"ltulu ftuE mebt l:e... bthtu rlKog ;tu yu Au fu ;u jtuftulu J"thu ytægtÂðbf mkMf]r;le ylu ytvKlu J"thu Ctir;f mkMf]r;le sYh Au. (23 sql, 1894)
(8) ytjtrmkdt vuYbjlu, yburhft:e & ;btht (Cth;lt) ÃËJoòuyu ytðbtlu ;btb «fthle MJ;kºt;t ytve. vrhKtbu "boltu rJftm :gtu. vhkðþ yu ÃËJoòuyu Nhehlu ;btb «fthlt ck"ltubtk sfze htÏGþk ylu vrhKtbu mbtsl rJftm yxfe dgtu. vrùblt ’uNtubtk yt:e Wjxwk cLGþk. ;ubKu mbtslu ’huf «fthle MJ;kºt;t ytve, vK "bolu fkE lrn... vhkðþ ÃËJo ylu vrùb cklultu yt’No ytdJtu ylu rCLl hnuNu. Cth;ltu yt’No "trbof y:Jt yk;BþoFe, ylu vrùbltu Ji¿ttrlf y:Jt crnBþoFe. vrùb ytægtÂðbf;tltu yufuyuf fK mtbtSf Mþ"thKt îtht EåAu Au. ;uJe s he;u ÃËJo vK mtbtSf m•ttltu yufuyuf ykN ytægtÂðbf îtht EåAu Au. (29be mÃxuBch, 1894)
(9) ©eb;e mhj Dtu»tjlu, c’oJtl bnthtòltu ckdjtu (’tseorjkd):e & bthe nkbuNt yu ÷Z btLg;t hne Au fu ßgtk Mþ"e vrùblt jtuftu ytvKe b’’ ln´ ytJu, ðgtk Mþ"e ytv½þk Wð:tl :E NfNu lrn. ytvKt ’uNbtk nS øþKle f’h suÔþk f~þk ’uFtðþk l:e, ltKtkfeg c¤ l:e, ylu mti:e J"thu Ntualeg ;tu yu fu ;ubtk ÔgtJntrhf;tLþk ;tu ltbrlNtl vK b¤ðþk l:e. ftgtuo ;tu yluf fhJtlt Au, vhkðþ yu fhJtlt mt"ltu yt ’uNbtk Wvjç" l:e. ytvKe vtmu çþrØ Au, vK ftgofhtu l:e. ytvKe vtmu Ju’tk;ltu rmØtk; Au, vK ;ulu ÔgJnthbtk W;thJtle N¾; l:e. ytvKt d{k:tubtk mtJorºtf mbtl;tltu rmØtk; rlYrv; Au, vK ÔgJnthbtk ytvKu btuxt Cu’tu WCt fheyu Aeyu... yt ’uNlt jtuftubtk mtbÚgo ¾âtk Au? ltKt FaoJtle N¾; ¾âtk Au?... yt ’uNlt jtuftu mkvr•tle f]vt:e Jkra;, Vqxujt lmecJt¤t, rJJufçþrØ rJntuKt, v’’rj;, ftgbe ÇËFbhtltu Ctud clujt, fSgtFtuh ylu E»tto¤w Au.
...MJt:o ylu ytm¾;hrn; mJtuoåa fûttlt ftgoltu ctu" Cth;btk s yvtgtu n;tu. vK ÔgJnthbtk ‘ytvKu¥ s yðgk; ¢qh ylu rl»Xwh Aeyu. (6 yur«j 1897)
(10) rbm buhe nuEjdu, LGþgtufo:e & mk«’tgtu ylu ;ublt A¤«vkatu, d{k:tu ylu øþkztdeheytu, Mþk’h anuhtytu ylu sqXt Ó’gtu, mvtxe vh ler;b•ttlt çËbchtzt ylu leau mtJ vtujkvtuj ylu mti:e rJNu»t ;tu vrJºt;tltu ytka¤tu ytuZtzuje ’wftl’the-yt c"t:e Chujt yt sd; «ðgu, yt MJ¡ «ðgu, yt Cgkfh C{bKt «ðgu blu r"¬th Aqxu Au. (1 Vuçþ{ythe, 1895)
(11) ytjtrmkdt vuYbjlu, rNftdtu:e & E»tto «ðguf øþjtb «òltu BþÏg ’wøþoK Au... ßgtk Mþ"e ;bu Cth;J»tole cnth lrn òJ, ðgtk Mþ"e btht rJ"tlbtk hnujt mðgltu ;blu «ðgût yLþCJ lrn :tg. vrùbJtmeytule mV¤;tLþk hnMg ;uble yt mkdXlN¾;btk hnuÕþk Au. mkdXlN¾;ltu vtgtu Au vhMvh rJµtm ylu yufbuflt ÷rÐrck’w mbsJtle N¾;. (1894)
(12) MJtbe htbf]»Ktlk’ (NNe)lu, yburhft:e mkfwra; rJathtu:e s Cth;ltu rJltN :gtu Au. ytJt rJathtu rlBˤo l fhtg ðgtk Mþ"e ;ule ytct’e :Je yN¾â Au. bthe vtmu vimt ntu; ;tu nwk ;blu ’huflu sd;lt «Jtmu btufj;. btKm ltlfzt ÏËKtbtk:e cnth l lef¤u, ðgtk Mþ"e ftuE bntl yt’Nolu Ó’gbtk M:tl l:e b¤ðþk. mbg ytÔgu yt FÁk mtrc; :Nu. (1895)
hezhrcht’h, yt zÍlck" ykNtu ÃËht vºttu l:e. yuÔþk l:e fu MJtbeSyu Cth;le xeft fu vrùblt JFtK s fgto Au. dhece, ’kC, Ju’tk;, muJt DKt rJ»tgtu vh D½þcæþk yubtk Au. vK ytvKtu rJ»tg ytslt GþJtllu r«g ‘vtùtðg mkMf]r;¥ n;tu. ctujtu, ~þk fnuNtu ? yuf m’e:e J"thu mbg vnujtltu rJJuftlk’ltu yt yt¢tuN (’uN «ðgu) ylu yntuCtJ (vrùb «ðgu)ytsu ;tu f’ta Jæþ mtatu jtdu Au. ylu yt yrC«tgtu fkE Cth;lu l ytu¤Flth Bþø" ylu JuMxlo øjubh:e ykògujt rfNtuhlt l:e. ytb vK, Cth;lt NtMºttule btVf mnsvKu s MJtbe rJJuftlk’le yluf Jt;tu-rJathtubtk rJhtu"tCtm fu yuftkde ytJudLþk òuh ylu btirjf;tltu yCtJ vK òuJt b¤u. vhkðþ yuble Jeh;t fu Eht’t fu ’uN«ub «ðgu ;tu Nkft s l ntug. MJtbeSlt rJathtu fuxJt mtat-Ftuxt yule aatolu ;tu yu Ïþ’ s ‘Ôg:o rJ;kztJt’¥ fnelu nme ftZu. fÁK;t ;tu yu Au fu MJtbeSle JtnJtne ylu vtuMxhtu c"u s Au-vK yubKu EåAe n;e yu Bþ¾; fu mkvr•t Cth;eg GþJtvuZelu yuf m’e vAe vK b¤e l:e. ytsu nsw g Cth; XuhLþk Xuh Au..ylu 100 J»to vnujtltu sbtltu vK ¾âtk m;Gþd n;tu ? Jtkatu rJJuftlk’Slu !

- જય વસાવડા (અનાવૃત ૧૨/૧/૨૦૦૫ )

ટિપ્પણીઓ નથી:

ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો